اهتمام امام به کتاب و کتاب خوانی
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۹۳۰۴۰
پایگاه خبری جماران: کتاب، کتاب خوانی و مطالعه در مکتب و تاریخ و فرهنگ کشورمان دارای جایگاه ویژه و اهمیت فراوان است و یکی از پایه های اصلی تفکر، فرهنگ و تمدن سازی در جامعه است. در اهمیت این مهم همین قدر بس که معجزه والای پیامبر گرامی اسلام و نسخه نجات بخش بشریت، کتاب قرآن کریم است که در آن خداوند متعال ضمن دعوت به تفکر، علم آموزی و کسب آگاهی و معرفت و تقدیر از عالمان و اندیشمندان و صاحبان خرد، به قلم و به آنچه می نویسند سوگند یاد می کند، «ن والقلم و ما یسطرون».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
لذا این مهم نه تنها ضرورتی برای تحول فکری و فرهنگی جامعه به حساب می آید بلکه در پرتو آن جامعه به سعادت، عمران و آبادانی می رسد که وجوه مختلف آن در سخنان بزرگان مورد تاکید قرار گرفته است. حضرت امیرالمومنین علی(ع) می فرماید: من تسلی بالکتب لم تفته سلوه، کسی که با کتاب آرامش می یابد هر گز از او سلب آرامش نمی شود.( غررالحکم و درر الکلم، ج 5، ص 233، ح 8126)
ارسطو معتقد است جامعه ای که کار روزانه اش مطالعه باشد به سعادت و فرزانگی می رسد و یا اینکه ولتر برگه های کتاب را به منزله بال هائی می داند که روح انسان را به عالم نور و روشنایی پرواز می دهند. لذا با عنایت به این امر و فوائد فراوان و تأثیر گذار آن در انسان و جامعه، در این یادداشت به نکاتی چند در خصوص اهمیت کتاب، کتاب خوانی و ضرورت مطالعه از منظر بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) که کتاب را عامل بیداری ملتها می داند(صحیفه امام، ج 2، ص 253) اشاره می گردد.
1-امام خمینی یکی از نویسندگان مطرح، تاثیرگذار و در عین حال پرکار در حوزه کتاب است که موفق شده آثار با ارزشی را در حوزه های مختلف خلق کند و به جامعه هدیه کند . امام علی رغم اشتغالات فراوانی که داشته به ویژه در عرصه سیاست، اجتماع و مبارزه و رهبری انقلاب اسلامی و بنیان گذاری نظام جمهوری اسلامی ایران، اما همواره دغدغه تالیف و نگارش آثار موثر و مورد نیاز جامعه را داشته که در این خصوص موفق گردیده آثار گرانقدری به رشته تحریر در آورد که در یک مجموعه 50 جلدی تحت عنوان موسوعه امام خمینی چاپ و منتشر گردیده است که عبارتند از:
الف) کتابهای اصولی :1ـ مناهج الوصول الی علم الاصول (1و2) 2ـ الطلب و الاراده 3ـ انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه (1و2) 4ـ بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر 5ـ الاستصحاب 6ـ التعادل و الترجیح 7ـ الاجتهاد و التقلید 8ـ لمحات الاصول
ب) کتابهای فقهی : 1ـ کتاب الطهاره (1ـ4) 2ـ الخلل فی الصلاه 3ـ المکاسب المحرمه (1و2) 4ـ کتاب البیع (1ـ5) 5ـ الرسالات الفقهیه و الاصولیه 6ـ ولایت فقیه
ج) کتابهای فتوایی و استفتائات : 1ـ تحریرالوسیله (1 و 2) 2ـ العروه الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی (1و 2) 3ـ وسیله النجاه مع تعالیق الامام الخمینی (1 و 2) 4ـ رساله نجاه العباد 5ـ حاشیه بر رساله ارث ملا هاشم خراسانی 6ـ رساله توضیح المسائل 7ـ توضیح المسائل آیه الله بروجردی با حواشی امام خمینی8ـ مناسک حج (عربی ـ فارسی) 9ـ استفتائات، (1-10)
د : کتابهای اخلاقی، عرفانی، فلسفی : 1ـ شرح دعاء السحر 2ـ مصباح الهدایه الی الخلافه و الولایه 3ـ التعلیقه علی الفوائد الرضویه 4ـ تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس 5ـ شرح چهل حدیث 6ـ سرالصلوه 7ـ آداب الصلوه 8ـ شرح حدیث جنود عقل و جهل 9ـ تفسیر سوره حمد، 10-جهاد اکبر
و نیز اشعاری در قالبهای متنوع و با مضامین عرفانی سروده اند که خوشبختانه همۀ نسخه های خطی این سروده ها در مجموعه ای به نام دیوان امام گردآوری و به علاقمندان ادب و عرفان اسلامی تقدیم شده است
2. کلمه کتاب و مطالعه یکی از کلمات پرکار برد در بیانات امام است که علاوه بر بکارگیری آن در موضوعات مختلف، بیشترین توجه و تاکید در خصوص کتاب آسمانی یعنی قرآن کریم است که از آن به عنوان کتاب انسان سازی، کتاب آدم و آدم سازی، کتاب محرک، کتاب همه، کتاب تربیت انسان، کتاب همه اعصار، کتاب معجزه و جاوید، کتاب اصلاح یک جامعه، کتاب معرفه الله و طریق سلوک به او، کتاب دعوت، کتاب توحید و معارف و مواعظ و حکم، کتاب معرفت و اخلاق و دعوت به سعادت و کمال، کتاب تهذیب نفوس و آداب و سنن الهیه و کتاب احیای قلوب به حیات ابدی علم و معارف الهیه یاد می کند و همه را به ویژه قشر تحصیل کرده را به مطالعه موضوعات مختلف و مهم علی الخصوص قرآن کریم برای شناخت ابعاد مختلف آن دعوت می کند و می فرماید: « به شما طبقه تحصیل کرده ... قوانین آسمانی اسلام را که برای تمام شئون زندگی از مبدا وحی نازل شده است و عملی تر و سود مندتر از تمام فریضه ها است، مطالعه کنید.»(صحیفه امام، ج 2، ص 14).
3-اهداء کتاب به ویژه کتاب های خاص به اطرافیان و بزرگان برای مطالعه و دقت در مضامین آنها یکی دیگر از وجوه توجه به کتاب و مطالعه و اهمیت آن از نگاه امام است مثل: اهدای کتاب صحیفه سجادیه به یادگارش، حضرت حجت الاسلام والمسلمین آقای سید علی خمینی(همان، ج21، ص 10)، اهداء کتاب آداب الصلاه به عروسش، سرکار خانم دکتر فاطمه طباطبایی(همان، ج 19، ص90)، اهداء کتاب آداب نماز به فرزندش، حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی.(همان، ج 19، ص 119)
4-مطالعه کتاب در بازه های زمانی به ویژه دوران رهبری نهضت مردمی ایران توسط معظم له نمونه ای دیگر از اهمیت موضوع کتاب و کتاب خوانی در نزد امام خمینی است که در خاطرات نزدیکان و مرتبطین با امام به برخی موارد اشاره شده است. مثل: غرب زدگی جلال آل احمد، «طلوع انفجار» از علی اصغر حاج سید جوادی، «افضل الجهاد» عمر اوزگان را که توسّط دکتر حبیبی ترجمه شده بود، «نگاهی به تاریخ جهان» نهرو، «شوهر آهو خانم»، گلستان و بوستان سعدی و ... این مهم یعنی مطالعه کتاب تا آخر عمر با برکتشان حتی چند ماه قبل از رحلت ادامه داشت.
در این خصوص حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالکریم بی آزار شیرازی می گوید: به یاد دارم چند ماه قبل از ارتحال امام بود که یک روز صبح حجت الاسلام رسولی محلاتی، رئیس دفتر امام به بنده زنگ زدند و گفتند: امام خواستار دیوان سه جلدی سعدی هستند، شما می توانید برایشان پیدا کنید، گفتم با کمال میل، اما چرا سه جلدی، نه یک جلدی؟ اظهار داشتند که امام می خواهند مجلدات کم حجم باشد تا بتوانند در قدم زدنهای روزانه آن را با خود ببرند و به آسانی آنها را مطالعه کنند. همان روز برایشان تهیه کردم و فرستادم.(داستانی بیرکی، علی، حکومتی بر اساس اخلاق، چاپ و نشر عروج، ص 195)
5- توصیه به مطالعه موضوعات و کتاب های مهم، همچون نهج البلاغه که می فرماید: «و اما کتاب نهج البلاغه که نازله روح اوست برای تعلیم و تربیت ما... معجونی است برای شفا و مرهمی است برای دردهای فردی و اجتماعی و مجموعه ای است دارای ابعادی به اندازه یک انسان و یک جامعه بزرگ انسانی از زمان صدور آن تا هر چه تاریخ به پیش رود و هر چه جامعه ها به وجود آید و ... .» (همان، ج 14، ص 348). کتاب «تفسیر پرتوی از قرآن» مرحوم آیت‌الله طالقانی، کتاب محمد باقر صدر و کتابهای شهید مطهری.
6-درخواست کتاب در دوران بازداشت و نیز دوران تبعید در ترکیه و ... نمونه دیگری از اهمیت این موضوع است. نامه به آقای سید محمد صادق لواسانی و درخواست کتاب مستدرک الوسائل و تاریخ مشروطه ایران، به مصطفی خمینی و درخواست کتاب مکاسب و حواشی آن با «وسیله» و «حاشیه» و « رسائل» و نیز ضمن اعلام وصول کتاب های ارسالی از سوی شخصیتها، از آنها تشکر و قدردانی می کردند، مثل نامه به آقای عبدالحسین لنکرانی، نامه به آقای حسن ثقفی و تشکر از ارسال کتاب. (همان، ج 3، ص 145)
7-نقد برخی کتب توسط امام و بیان هشدارهای لازم به ویژه نوشته هایی از جنس خودباختگی و اینکه می خواهند شرقیت را به غربیت تبدیل کنند. «بعضیشان کتاب هم که می نویسند، یا یک اسم غربی روی آن می گذارند یا مطالب را وقتی ذکر می کنند، استشهاد می کنند به قول یک نفر غربی و ...»(همان، ج 9، ص 460)
در این خصوص وجه دیگری از توجه به این مهم است نقد کتاب یا جزوه اسرار هزارساله و نگارش کتاب کشف اسرار در این خصوص، کتاب «تاریخ تمدن اسلام و عرب» اثر گوستاولوبون، شرق شناس فرانسوی، دو کتاب منسوب به محمد رضا پهلوی «به سوی تمدن بزرگ و «مأموریت برای وطنم» و نیز کتاب سوالات دینی که می فرماید: «اخیرا چند کتاب به عنوان سوالات دینی و ایدئولوژی اسلامی را ملاحظه نمودم و بسیار متاسف شدم از آنچه در این کتابها و جزواتی از این قبیل به اسم اسلام، این دین انسان ساز الهی، برای گزینش عمومی مطرح شده است و آنها را میزان رد و قبولی افراد قرار داده اند و ...» (همان، ج 17، ص 187)
8-تقریظ بر کتاب مثل کتاب «حاوی خون» حاوی بعضی از وصایای شهداء، «کتاب اول» یادنامه شهید مطهری، کتاب «بیماری سل» اثر دکتر علی اکبر ولایتی و نام بردن کتاب های مهم همچون «جواهر الکلام» اثر محمد حسین نجفی، کتاب «موش و گربه» اثر عبید زاکانی، کتاب «قانون» در موضوع طب از بوعلی سینا و نیز بازدید از کتابخانه ها از جمله کتابخانه دولتی تربیت تبریز بر اهمیت این موضوع تاکید می نماید. «کتابخانه دولتی تربیت تبریز را با آقایان حاجی آقا روح الله وحاجی میرزا ابوالفضل نجم آبادی و آقای سید صادق لواسانی سیاحت و برای استفاده مطالب علمی و ادبی بهترین محل و زحمات مدیر و موسسین آن را قابل تمجید و اعجاب یافتیم» (همان، ج 22، ص 471)
نتیجه اینکه امام ضمن دعوت صاحبان اندیشه از جمله علما، روشنفکران و ... به نگارش کتاب، نسبت به کتاب ها و نشریات انحرافی، تفرقه انگیز و... هشدار می دهد و می فرماید: بر ملتهای اسلامی لازم است که از این گونه کتابها و نشریات تفرقه انگیز و استعماری اجتناب کنند.(همان، ج 2، ص 324) و توصیه می کند که قبل از انتشار، کتاب ها و مجله ها باید مطالعه شود تا اشتباهات احتمالی رفع گردد. «و افراد مطلع، مدبر، و کسانی که از مکتب ها اطلاع دارند و مسیر آنها را می دانند، اینها توجه بکنند، و کتابها را مطالعه کنند قبل از انتشار، و خود مجله را قبل از انتشار، درست مطالعه بکنند که مبادا یک وقتی یک جایش خلاف در آید»(همان، ج 13، ص 475)
به هر حال امام کتاب را عامل آگاهی و بیداری جامعه می داند و نسل جوان را به این مهم دعوت می کند و می فرماید: «امید است طبقه جوان که به سردی ها و سستی های ایام پیری نرسیده اند با هر وسیله ای که بتوانند ملتها را بیدار کنند، با شعر، نثر، خطابه، کتاب و آنچه موجب آگاهی جامعه است»(همان، ج 2، ص253)
والسلام
منبع: جماران
کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی امام خمینی امام خمینی و کتاب انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی حجت الاسلام امام خمینی کتاب خوانی کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۹۳۰۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ناشر هندی بابت اقدام وهن‌آمیز به امام خمینی(ره) عذرخواهی کرد
به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، در اعلامیه مطبوعاتی انتشارات بین‌الملل آکوبر که در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفت، عمیقاً و صادقانه ابراز تأسف شده است.
در بیانیه این انتشارات آمده است: دلیل نگارش این نامه ابراز تأسف صادقانه و عمیق در مورد مناقشه اخیر ایجادشده در رابطه با روایتی از آیت‌الله روح‌الله خمینی در یکی از کتابهای منتشرشده توسط ما می‌باشد. ما متوجه شدیم که عنوان استفاده‌شده برای ایشان نه‌تنها نادرست، بلکه عمیقاً برای بسیاری از افراد و جوامع توهین‌آمیز می‌باشد.
این انتشارات که بعد از این اقدام با موجی از اعتراضات اجتماعی در هند و دیگر کشورها مواجه شده است، تأکید کرد: ما به سنگینی اشتباه خود معترف بوده و اعتقاد داریم که چنین توصیفات نادرستی نه‌تنها باعث خدشه‌دار شدن حقیقت و عدالت می‌گردند، بلکه به کلیشه‌های آسیب‌زننده نیز دامن می‌زنند. ما اهمیت اصلاح سریع و صریح این اشتباه را درک می‌نماییم.
در ادامه این بیانیه تأکید شده است: صمیمانه‌ترین عذرخواهی را نسبت به تمامی افرادی که تحت‌تأثیر این غفلت قرار گرفته‌اند، ابراز می‌نماییم. قصد ما هرگز نشر اطلاعات غلط و کمک به ترویج روایت‌های زیان‌آور نبوده است.
این ناشر تأکید کرد که در واکنش به این اقدام، در حال اتخاذ اقدامات فوری جهت اصلاح این وضعیت است و افزود: ما به بازبینی و بررسی محتوای خود جهت حصول اطمینان از دقت، رعایت انصاف و حساسیت در بازنمایی‌های‌مان، متعهد می‌باشیم، علاوه بر این، ما یک تصحیح و عذرخواهی رسمی در کتابهای آتی و سکوهای برخط خودمان صادر خواهیم کرد.
مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز